Τί είναι η σμηνουργία και πόσο επικίνδυνες είναι οι μέλισσες που έχουν σμηνουργήσει;

Η σμηνουργία είναι μια φυσική διαδικασία στη ζωή των μελισσών. Λαμβάνει χώρα όταν ένας μεγάλος αριθμός μελισσών (συνήθως τα 2/3 της αποικίας) εγκαταλείπει μια κυψέλη και πετάει μακρυά για να δημιουργήσει μια νέα αποικία, ένα νέο σπίτι. Η σμηνουργία είναι μια φυσική μέθοδος πολλαπλασιασμού των μελισσών που συμβαίνει όταν το μελίσσι νοιώσει στριμωγμένο. Το αρχέγονο ένστικτο της σμηνουργίας συνήθως κορυφώνεται στα τέλη της άνοιξης και στις αρχές του καλοκαιριού και εντείνεται κυρίως τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας.

Τα σμάρια -όπως συνηθίζεται να λέγονται τα σμήνη των μελισσών που έχουν σμηνουργήσει- περιέχουν αρκετές εκατοντάδες έως πολλές χιλιάδες εργάτριες μέλισσες, μερικούς κηφήνες και μία βασίλισσα. Οι μέλισσες πετούν για λίγο, περίπου 100-200 μέτρα από τη μητρική κυψέλη και μετά συγκεντρώνονται σε ένα κλαδί δέντρου, θάμνο ή άλλο αντικείμενο. Οι μέλισσες συνήθως παραμένουν ακίνητες για μια ώρα έως μερικές ημέρες, ανάλογα με τον καιρό και τον χρόνο που απαιτείται για να βρεθεί μια νέα θέση φωλιάς. Όταν βρεθεί μια κατάλληλη τοποθεσία για τη νέα αποικία, όπως ένα κούφιο δέντρο, το σμάρι διασπάται και πετά προς αυτό. Ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο εδώ είναι ότι η επιλογή της νέας κατοικίας γίνεται με καθαρά δημοκρατικές διαδικασίες και την εύρεση νέου σπιτιού αναλαμβάνει μία συγκεκριμένη ομάδα περίπου 100-200 μελισσών οι οποίες σηκώνουν στις πλάτες τους τα μεσιτικά τους καθήκοντα. 

Τα σμάρια -σε γενικές γραμμές- δεν είναι επικίνδυνα. Οι μέλισσες έχουν καταναλώσει αρκετό μέλι για να αντέξουν τις κακουχίες του ταξιδιου μέχρι να εγκατασταθούν στο νέο σπίτι τους με αποτέλεσμα να μην ενδιαφέρονται να τσιμπήσουν εάν δεν τις πειράξεις. Επιπλέον, οι μέλισσες μακριά από την περιοχή της φωλιάς τους είναι λιγότερο αμυντικές και είναι σχεδόν απίθανο να τσιμπήσουν αν δεν προκληθούν.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, όταν ένα σμήνος μελισσών βρίσκεται σε δέντρο, θάμνο ή σπίτι, δεν χρειάζεται να κάνετε τίποτα. Τα σμήνη είναι προσωρινά και οι μέλισσες θα αποχωρήσουν σύντομα αν τα αγνοήσετε. Μείνετε σε απόσταση και κρατήστε τους άλλους μακριά από το σμήνος, αλλά μη διστάσετε να θαυμάσετε και να απολαύσετε τις μέλισσες από μια απόσταση ασφαλείας.

Εάν δείτε κάποιο σμήνος μελισσών στο σπίτι, τον κήπο ή κάπου αλλού καλέστε κάποιον μελισσοκόμο να το μαζέψει. Για να βρείτε έναν μελισσοκόμο που είναι πρόθυμος να βάλει το σμήνος σε μία κυψέλη, επικοινωνήστε με έναν τοπικό μελισσοκόμο που γνωρίζετε. Θα σας εξυπηρετήσει πρόθυμα!